Tematem książki jest historia osadnictwa wojskowego na Kresach Wschodnich II Rzeczypospolitej, zapoczątkowana ustawą sejmową z 17 grudnia 1920 r. o nadaniu ziemi zasłużonym żołnierzom, a zakończona w latach 1940-1945 zagładą grupy osadniczej, deportowanej w głąb Związku Sowieckiego. To pierwsza praca na ten temat w polskim piśmiennictwie. Autorka szeroko omawia pierwsze trudne lata żołnierzy-osadników, późniejsze ich osiągnięcia, stosunki z miejscową ludnością. Informuje o ich życiu codziennym i publicznym, zaangażowaniu w gospodarcze i kulturalne sprawy kresowe, o metodach wychowawczych młodego pokolenia. Wiele miejsca poświęca omówieniu zagadnienia osadnictwa wojskowego w polityce kresowej kolejnych rządów RP i pracy parlamentu."Autorka nad tematem osadnictwa wojskowego pracowała wiele lat i dołożyła starań, by jakość pracy była jak najwyższa. Opracowanie, oparte na solidnej bazie źródłowej, w tym zwłaszcza relacyjnej, wszechstronnie i w sposób bardzo wyważony omawia losy tej grupy społeczno-zawodowej w całym okresie istnienia, jej osiągnięcia, ale i "niedociągnięcia", jej niepowtarzalny świat, i tragiczne losy po 17 września 1939 r."Krzysztof Jasiewicz, redaktor "Serii Wschodniej"Janina Stobniak-Smogorzewska, córka osadnika wojskowego z osady Krechowieckiej na Wołyniu, absolwentka Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, redaktor w Państwowym Wydawnictwie Naukowym, przez wiele lat pracowała jako ekonomista w Milk Marketing Board w Anglii, będąc równocześnie korespondentką angielskich rolniczych agencji wydawniczych. Jest członkiem i pracownikiem honorowym Instytutu Polskiego i Muzeum im. Gen, Sikorskiego w Londynie.W latach osiemdziesiątych XX wieku rozpoczęła gromadzenie materiałów związanych z osadnictwem wojskowym na Kresach Wschodnich II Rzeczypospolitej, publikując artykuły z tego zakresu. Wraz z dr. Paulem Latawskim opracowała zbiór artykułów i bibliografię prac Kazimierza Smogorzewskiego, Myśli o integracji Europy Środkowo-Wschodniej 1940—1944.Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych przyznała jej odznakę Za Zasługi dla Archiwistyki, a Biblioteka Śląska wyróżnienie Amicus Librorum.
